Bijeenkomst 5 juli 2018

COP #12 : Klimaatadaptatie in de Verstedelijkingsopgave

Voor welke klimaatadaptatie-opgaven staan we bij de verdichting van het bebouwd gebied?

 

donderdag  5 juli ’s middags 12:30 – 17:30
Locatie Prinsenkwartier, Sint Agathaplein 4 te Delft

In de regio ligt een grote verstedelijkingsopgave die op verschillende schaalniveaus nu wordt opgepakt. Van lokale verkenningen voor verdichting tot de regionale verstedelijkingsalliantie. Het bouwen van meer woningen, werkplekken en faciliteiten in een al dicht bebouwde regio, maar tevens klimaat adaptieve maatregelen treffen en een prettig verblijfsklimaat garanderen staan vaak op gespannen voet. Hoe zorgen we er voor dat deze opgave integraal wordt opgepakt en deze niet wordt gedomineerd door actuele thema’s als de energietransitie? Voor welke klimaatadaptatie-opgaven staan we bij de verdichting van het bebouwd gebied?

BLOC trapte de middag af met een update over het proces om tot een klimaatadaptief verstedelijkingsakkoord te komen waar zij in opdracht van de provincie aan werken. Daarna  volgde het perspectief van de woningbouwcoöperaties, Bouwend Nederland en de Provincie Zuid Holland hoe zij nu naar de verstedelijkingsopgave in relatie tot klimaatadaptatie kijken. Samen hebben we gekeken wat dit betekent voor beleidsvorming en uitvragen voor gebiedsontwikkeling door de gemeenten en waterschappen. Om handvatten te bieden aan beleidsmakers, opdrachtgevers en ontwerpers werkt de Provincie Zuid Holland nu aan ontwerpprincipes op de thema’s hitte, droogte, hoosbuien, zeespiegelstijging en bodemdaling. Tijdens deze COP hebben ze de principes in concept gedeeld en zijn we samen hierover in gesprek gegaan om hierop een slag verder te slaan. We sloten af met een korte pitch van Gemeente Den Haag naar aanleiding van hun nota Eyline-Skyline en hebben samen de vertaalslag naar je eigen organisatie gemaakt met de vraag: ‘Op welke manier wil jij in jouw gemeente de cruciale partijen gaan verleiden om integraal en juist ook op gebied van klimaatadaptatie te scoren?’

 

Documentatie

Het perspectief vanuit de Woningcoöperaties – Samenvatting van Anneke van Veen

Ontwerpprincipes Klimaatadaptatie – Presentatie Astrid de Wit en Werkdocument

Presentatie Eyline-Skyline – Arno Lammers, Gemeente Den Haag

Het Klimaatadaptief verstedelijkingsakkoord zal op 4 oktober op de Verstedelijkingsconferentie Zuid-Holland worden gepresenteerd en ondertekend. Hierbij de Uitnodiging

 

Programma

12:00 12:30  Inloop en evt. lunch (graag voor opgeven)
12:30 13:00 Naar een klimaatadaptief verstedelijkingsakkoord – presentatie door BLOC
13:00 13:30 Het perspectief vanuit de Woningbouwcoöperaties – presentatie Anneke van Veen, Groene Huisvesters (als adviseur adaptatie betrokken bij aantal projecten met woningbouwcoöperaties)
13:30 14:00 Marktonderzoek Klimaatadaptatie Bouwend Nederland – presentatie Helen Visser Programmamanager Duurzaamheid Bouwend Nederland
14:00 14:30 Ontwerpprincipes Klimaatadaptatie voor de verstedelijkingsopgave – Provincie Zuid Holland
14:30 15:00 Pauze
15:00 15:45 Workshop ontwerpprincipes Klimaatadaptatie voor de verstedelijkingsopgave
15:45 16:00 Korte presentatie Eyline-Skyline – Arno Lammers Gemeente Den Haag
16:00 16:45 Zelf aan de slag: Op welke manier denk jij in jou gemeente de te benaderende partijen voor verstedelijkingsopgave via uitvragen willen verleiden om integraal en juist ook op gebied van klimaatadaptatie te scoren?
16:45 17:00  Afronding
17:00 17:30  Borrel

 

Locatie

Prinsenkwartier
Sint Agathaplein 4
2611 HR Delft

Bijeenkomst 24 mei 2018

foto: RTVOost, 2018

COP #11 : Hoe vertel ik het mijn wethouder?

Klimaatadaptatie: plannen, projecten en werken aan een gezamenlijk verhaal

 

donderdag  24 mei ’s middags 12:30 – 17:30
Lijm en Cultuur, Rotterdamseweg 272 Delft

De Gemeenteraadverkiezingen zijn geweest en in bijna alle gemeenten wordt hard gewerkt aan nieuwe coalities. De (kandidaat)wethouders staan in de startblokken om er een mooie periode van te maken.
– Hebben zij een goed beeld van de klimaatadaptatie opgaven waar zij voor staan?
– Hebben we zelf wel een actueel beeld van de stand van zaken in de regio?
Daarover ging deze COP.

Wat speelt er nu in de regio?
We zijn op zoek gegaan naar een overzicht van inspirerende projecten in de regio. Daarvoor zijn vooraf aan de COP de meeste partijen benaderd. Tijdens de COP hebben we samen een volledige update van de stand van zaken gemaakt:
– wie doet er wat in de regio?
– wie is waar mee bezig?
– wat zijn inspirerende voorbeelden?

En hoe vertel ik dat mijn wethouder?
De overdrachtsrapportages worden natuurlijk al gemaakt. De tweede helft van de COP-middag hebben we gebruikt om dat verhaal aan te scherpen. Dit hebben we gedaan aan de hand van inspirerend verhaal van Anabella Meijer over haar klimaatverandering stripboek en hoe zij humor en stripverhalen inzet om haar verhaal over te brengen.

De WaterStraat
Voor de extra inspiratie hebben we tijdens de middag de (net geopende) WaterStraat op de The Green Village op de TU campus van Delft bezocht.

 

Documentatie

22 Inspirerende voorbeelden uit de regio: 22_inspirerende_voorbeelden_COP Klimaatadaptatie mei18

Presentatie “Hoe vertel ik het mijn wethouder”: Presentatie_COP Klimaatadaptatie mei18

Handout door Anabella Meijer “Made to Stick” De 6 principes van verhalen die lekker blijven plakken. Na de bestseller van Chip en Dan Heath: made-to-stick-KANAI

 

Programma

12:00 12:30 inloop en evt. lunch (graag voor opgeven)
12:30 13:15  Introductie van Inspirerende projecten in de regio
 13:15 14:00  Wie doet er nu eigenlijk wat?
 14:00 15:00  Rondleiding WaterStraat op de Green Village
15:15 15:45  Hoe vertel ik een goed verhaal? – Annabella Meijer
15:45 16:45  Hoe vertel ik het mijn wethouder?
16:45 17:00 Afronding
17:00 17:30 Borrel

 

Locatie

Lijm en Cultuur,
Rotterdamseweg 272
2628 AT Delft

 

Bijeenkomst 26 oktober 2017

foto: ANP 2017

COP #10 : Meten en ontwerpen aan Hittestress

donderdag 26 oktober, Binckhorst Den Haag.

Hittestress is een vaak genoemd, maar nog onbelicht onderdeel in de klimaatadaptatie. Ook in de COP is het alweer 2 jaar geleden dat we het onderwerp uitgebreid behandelden. Inmiddels is in Den Haag de studie naar Hittestress afgerond en wordt in Delft een meetnet gerealiseerd om hittestress te meten. Op 26 oktober horen we in de Klimaatkamer van Den Haag, de Binckhorst, de nieuwste inzichten. En gaan we zelf ontwerpen met hittebeperkende maatregelen.

Presentaties

Arno Lammers – Binckhorst  20170619_Need2Know_urbanisten_lq

Marjolein Pijpers – ontwerpen aan het microklimaat COP_Hitte_adaptatie_lq_Marjolein-Pijpers

Programma

12:30 Opening
12:45 13:45 Klimaat in de Binckhorst;

Gemeente Den Haag

13:45 14:30 BeHaaglijk Warm; onderzoek naar Hitte in Den Haag;

Frank van der Hoeven (TUDelft)

15:00 15:45 Meetnet in Delft + Ontwerpen aan Hittestress;

Marjolein Pijpers (Designlab2902, TUDelft)

15:45 17:00 Zelf Ontwerpen aan Hittestress
17:00 17:30 Afsluiting en borrel

Op locatie

De Werkfabriek, Binckhorst, Den Haag

De sprekers

Frank van der Hoeven is onderzoeksdirecteur van de faculteit Bouwkunde aan de TUDelft. Hij doet onderzoek naar Hittestress in o.a. Rotterdam, Amsterdam en Den Haag. Eerder presenteerde hij in de COP de uitkomsten van Hotterdam.

Marjolein Pijpers promoveerde met “Designing the Urban Microclimate” op het ontwerpen aan hittestress en klimaatbestendige inrichting. Zij doet vanuit de TU Delft onderzoek naar de invloed van de ruimtelijke inrichting op o.a. hittestress.

 

Bijeenkomst 21 september 2017

COP #9 : Benthemplein Zoho & het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie

donderdag 21 september, twee dagen na Prinsjesdag is de negende COP Klimaatadaptatie over het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie, dat toen net was gepresenteerd.

We begonnen de COP met een projectbezoek. We bekijken het inspirerende Benthemplein en de klimaatadaptatie in het Zomerhofkwartier. Vervolgens presenteerde het Deltaprogramma bij ROC Zadkin het het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie 2018. we gingen in discussie over de effecten daarvan voor ieders eigen organisatie.

Programma

12:00 12:30 Opening en lunch ROC Zadkin, Benthemplein 15
12:30 14:00 Rondtour Benthemplein en Zoho
 14:30 15:30 Presentatie Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie met discussie
15:45 16:30 Wat zijn de effecten van het Deltaplan voor jouw organisatie?
16:30 17:00 Afronding en afsluiting

Documentatie

Hier vind je het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie 2018: DPRA18

Of ben je op zoek naar het hele Deltaprogramma? dat vind je hier: DP2018

Een beeldverslag van de middag vind je hier: COP-KA-21sept17

Op locatie

ROC Zadkin, Benthemplein 15 Rotterdam

 

foto werkplaats slimme regenton (c) Heleen Bothof; overige foto’s (c) Michiel Brouwer

 

Bijeenkomst 8 juni 2017

COP #8 : Succesfactoren voor Klimaatadaptatie

8 juni 2017 stond de COP in het teken van succes. Welke projecten in onze regio zijn succesvol? En waarom? Wat bepaalt of een project succesvol is?

De tegeltoren in het Zuiderpark is het zichtbare effect van het succes van Steenbreek in Den Haag. Want al die tegels uit de straat, wat moet je ermee? Een aparte stichting houdt zich met het hele praktische deel van de ontstening van de stad bezig, en dat maakt mede het succes: snel, praktisch, betrokken. De nieuwste meerwaarde is het Debatmobiel, waar bewoners gezamenlijk over een leefbare straat kunnen praten. Klimaatadaptatie staat daarbij niet voorop, maar is onderdeel geworden van de leefbare buurt.

Enthousiast spelende kinderen, dat is het succes van Groenblauwe schoolpleinen. Natuurlijk dragen ze ook bij aan klimaatadaptatie; voor de een de hoofdzaak, voor kinderen een educatieve bijzaak. En vrolijk spelende kinderen, daarmee overtuig je ook een drukke schooldirecteur van het belang van een groenblauw Schoolplein.

 

Met deze voorbeelden hopen we je geïnspireerd te hebben. En meer: we hopen dat je nieuwe ervaringen en energie hebt om jouw klimaatadaptatie-project tot een succes te maken.

Presentaties

Het succes van Steenbreek : “Het Succes van Steenbreek”

Het succes van de Groenblauwe Schoolpleinen : “Het Succes van Groenblauwe schoolpleinen”

 

Aanmeldingen

Dagvoorzitter: Michiel Brouwer MBDSO
Gespreksleider: Karen Walthuis http://www.karenwalthuis.nl/

Voornaam
Tussenvoegsel
Achternaam
Organisatie
Ranna
Abdulhadi
Marieke
van
Aubel
Gemeente Zoetermeer
Tjerron
Boxem
Hoogheemraadschap Delfland
Luuk
van der
Burgt
Gemeente Rotterdam
Sonja
Commeren
gemeente Maassluis
Harald
ten
Dam
Delfland
Rieneke
Gerkema
Geofoxx
Edwin
van der
Hoorn
gemeente Zuidplas
celine
kruisbrink
gemeente schiedam
Arno
Lammers
gemeente Den Haag
Roël
de
Leede
Gemeente Vlaardingen
Mieke
Metz
Het Hoogheemraadschap van Rijnland
Henriëtte
Noordhof
Gemeenten Leiden
Erik
van
Noort
Gemeente Rijswijk
Carl
Paauwe
Hoogheemraadschap van Delfland
Alex
Renes
Gemeente Westland
Anja
van
Rijn
Rakesh
Sardjoe
Gemeente Rotterdam
Lotte
Sterkens
Gemeente Westland
Elske
Tamminga
gemeente lansingerland
Diny
Tubbing
delft
Annemarieke
Verbout
Delfland
Hanny
Vrieswijk
Gemeente Pijnacker-Nootdorp
Saskia
van
Walwijk
Gemeente Schiedam

Bijeenkomst 23 maart 2017

COP #7 : Kansen voor Klimaatadaptatie in de omgevingswet

23 maart 2017 kwamen we met bijna 50 man bijeen om ons te verdiepen in de Omgevingswet. En de kansen die die wet biedt om Klimaatadaptatie op te nemen.

De belangrijkste uitkomsten: de wet roept op tot integralere samenwerking van partijen. Dat gebeurt zonder deze wet nu ook al, maar de wet zet er wel toe aan. Maar wat is integraal? en op welk moment . Het vraagt nog veel afstemming tussen de organisaties, maar ook binnen de organisaties om dat georganiseerd te krijgen.

Bij de Omgevingsvisies verschuift de nadruk van een kaderstellend naar ambitie-gericht document. Dat geeft veel ruimte om thema’s als klimaatadaptatie en duurzame energie-opwekking op te nemen. Ook in het omgevingsplan wordt die ruimte groter; mocht een bestemmingsplan zich alleen  uitspreken over fysiek-ruimtelijke aspecten, het omgevingsplan kan veel meer aspecten van de leefomgeving bespreken.

 

Documenten

documentauteursoort documentCOP #externe link
Derk-Jan Verhaak_Klimaatadaptatie en OmgevingsWet 23 mrtDerk-Jan VerhaakpresentatieCOP #7 - Omgevinswet
Fred Goedbloed_Omgevingsvisie hart van Holland 23mrt17_lqFred GoedbloedpresentatieCOP #7 - Omgevingswet
Jillian Benders_Uitkomsten Omgevingsplanpilot Klimaatbestendig Agniesebuurt_Zomerhofkwartier 23mrt17Jillian BenderspresentatieCOP #7 - Omgevingswet
COPKA_Presentatie_23mrt17_MB_lqMichiel Brouwer, COPpresentatieCOP #7 - Omgevingswet

Programma

 12:30 13:00  Inloop en ontvangst in Prinsenkwartier, Delft
13:00 Opening – De COP en de omgevingswet, Michiel Brouwer
13:20 De Basis van de omgevingswet en de -visie, Derk Jan Verhaak (Rho)
14:00 Kansen voor Klimaatadaptatie – Voorbeelden uit Leiden (Fred Goedbloed) en Rotterdam (Jillian Benders)
15:15 Kansen voor Klimaatadapatatie in jouw organisatie, o.l.v. Michiel Brouwer
16:30 Actualiteiten
17:00 Afsluiting en borrel

 

Bijeenkomst 10 november 2016

foto: operatie Steenbreek Den Haag, Facebook.

COP #6 : Adaptatie-update

10 november 2016    12:30 – 17:00    Prinsenkwartier, Agathaplein 4 Delft

Wil je snel op de hoogte zijn van de klimaatadaptatie in Zuid-Holland? Wil je meebepalen over de actuele thema’s van 2017? Schrijf je hieronder in voor de bijeenkomst op 10 november!

Wat levert het op, die COP? – Sinds september 2015 komen de specialisten van klimaatadaptatie van de hele regio samen voor het uitwisselen van ervaringen. In de vijf afgelopen bijeenkomsten is heel veel ervaring uitgewisseld, nieuwe informatie opgedaan en projecten aangepakt en uitgevoerd.

Tijd voor een update!
Wat hebben we bereikt, waar staan we nu, waar gaan we heen? – Een bijeenkomst voor iedereen uit de regio die zich betrokken voelt bij klimaatadaptatie.

Programma

 12:30 13:00  inloop en ontvangst in Prinsenkwartier, Delft
13:00 13:30 Opening en Overview
13:30 14:30 Huidige stand van zaken: pitches uit de regio
14:45 15:45 Wie? Wat? Waarom? Waar? Hoe?-dialogen
16:00 16:45 de opgave voor 2017
16:45 Afsluiting en borrel

Locatie

Prinsenkwartier, St Agathaplein 4 Delft, entree rechts / café BarBaar

Bijeenkomst 29 september 2016

COP #5 Bewuste bewoners en bedrijven

29 september 2016    12:30 – 17:00    Prinsenkwartier, Agathaplein 4 Delft

Hoe klimaatbewust zijn Burgers en Bedrijven? – Misschien wel meer dan je denkt: Wehkamp bouwde in zijn nieuwe distributiecentrum in Zwolle de vitale computersystemen op de bovenste verdieping. Bewoners die samen kiezen voor afkoppelen en verwijderen van verharding. De voorbeelden zijn er.

Hoe kan je dat als overheid stimuleren, hoe vind je de bewoners en de juiste partijen? Hoe ontlok je initiatieven? –
Irene Poortinga, community manager bij Amsterdam Rainproof inspireert ons met hun aanpak. Koen Weytingh vertelt ons de ervaringen uit Deventer en Zwolle. Met hen gaan we aan casussen in onze regio werken. Heb je een straat of locatie waar je aan de slag wilt met bewoners-initiatief of klimaatadaptatie, geef het hieronder aan op bij aanmelding.

 

Programma 29 september

12:30 13:00  inloop en ontvangst Prinsenkwartier, Delft
13:00 13:15 opening
13:15 13:45 inspiratie uit Amsterdam: Irene Poortinga, Amsterdam Rainproof
13:45 14:15 inspiratie uit Deventer en Zwolle: Koen Weytingh, Toekomststerk
14:15 14:45 eerste case
15:00 16:15 tweede case
16:15 16:30 refectie
16:30 16:45 updates uit de regio
17:00 borrel

Locatie

Prinsenkwartier, Agathaplein 4 Delft, ingang café BarBaar

 

Aanmelden

Vijfde community Klimaatadaptatie

Vijfde community Klimaatadaptatie

Bezig met versturen

Bijeenkomst 29 juni 2016

Bijeenkomst 29 juni 2016 : de adaptieve straat

Hoe ziet de klimaatadaptieve straat er uit? Ruim 40 deelnemers ontwierpen gezamenlijk 8 klimaatadaptieve straten.

Ruimtelijke ordening en de inrichting van de openbare ruimte zijn onlosmakelijk verbonden met de adaptatieopgave. En in COP #3 benoemden we de noodzaak om het klimaatbewustzijn breder in de organisatie te delen. Vandaar dat we deze keer zowel stedenbouwkundige als klimaat-experts en beheerders aanwezig waren.

Stijn Koole van Bosch Slabbers lichtte het concept van De StraaD toe: een manier om bestaande straten integraal klimaatadaptief te maken. Rolf Jonker vertelde vervolgens hoe deze aanpak in de Rotterdamse Robert Fruinstraat wordt toegepast.
Vervolgens zijn in de workshop voor 8 straten 8 ontwerpen en 8 aanpakken opgesteld om die straten klimaatadaptief te maken.

 

meer informatie:

Algemene inleiding op de middag_MB

 www.destraad.nl
 www.rotterdam.nl/robertfruinstraat

De presentaties van Stijn Koole en Rolf Jonker zijn te downloaden via het ledengedeelte van deze site

 

 

Programma

12:30 13:00 Inloop
13:00 14:00 Opening en introductie De StraaD door Bosch Slabbers Landschapsarchitecten en Gemeente Rotterdam
14:30 15:00  Werken aan De straaD bij jou – deel 1: locatie en programma
15:00 16:00  Werken aan De StraaD bij jou – deel 2: ontwerp en acties
16:30 17:00  Reflectie op de opgave
17:00 17:15 Actualiteiten Vogelvlucht
17:15 18:00 Afsluiting en borrel

Locatie

Prinsenkwartier, Sint Agathaplein 4, Delft

Inschrijven

Vierde community Klimaatadaptatie

Ja, ik schrijf me in voor de vierde Community of practice Klimaatadaptatie op 29 juni 2016.

In de werksessie ga je samen met je collega werken aan een klimaatbestendig ontwerp voor een straat. Daarom vragen we je een collega mee te nemen met ruimtelijke ontwerpervaring.
Geen ambtenaar van een gemeente? - dan krijg je tijdens de workshop een andere rol.

(Ben je zelf ontwerper? - welke klimaatadaptatie-specialist neem je mee?)
Bezig met versturen